Lời khen: Con dao hai lưỡi, nếu muốn có hiệu quả tích cực, chúng ta cần học cách dùng ngôn từ với sự cẩn trọng, với nghệ thuật cao.
Sau đây là một số nguyên tắc giúp thực thi nghệ thuật này:
1- Muốn người nghe cảm nhận được niềm vui lớn như một liều thuốc bổ tối ưu, đạt hiệu quả 100%. Chúng ta cần khen ngay lập tức.
2- Khen ngợi nên chính xác, cụ thể: “Em làm việc tốt lắm”. Như thế đã tốt rồi, vì nhấn mạnh cụ thể đến công việc. Nhưng họ sẽ thích thú hơn nếu như được khen: “Em làm việc rất chu đáo và có trách nhiệm”. Như thế, khả năng làm việc chu đáo và trách nhiệm sẽ được lập lại chính xác về sau. Chúng ta cần tránh những lời khen một cách chung chung vô bổ như: “Chị hay quá, chị giỏi quá”. Hay và giỏi ở phương diện nào? Và điểm cụ thể nào? Ví dụ: “Chị hát nhạc dân ca rất có hồn”.
Lời khen sẽ gia tăng giá trị gấp bội nếu được khen trước người khác hay đám đông. Và ngược lại, muốn phê bình ai xin làm riêng tư, kín đáo.
Câu chuyện dí dỏm sau đây sẽ cho chúng ta thấy giá trị của những lời tích cực; sức bật hay sự rò rỉ năng lực đều do lời nói mà ra.
Xưa có nông dân nọ nuôi một con trâu dùng để kéo xe, con trâu này đã xấu xí đen thui, lại chỉ có một sừng, nhưng thay vào khuyết điểm đó, trâu ta lại có sức mạnh phi thường, có thể kéo cả tấn hàng băng băng qua dốc núi cao chót vót. Chủ làng bên cạnh cũng có một con trâu vừa đẹp vừa có sức mạnh. Một hôm, ông ta thách đua trâu kéo hàng. Nếu con nào kéo nổi một tấn hàng qua núi cao, ông ta sẽ chịu thua số tài sản mình đang có. Chủ của con trâu đen một sừng mừng rỡ, dẫn nó đi thi. Lúc sửa soạn ra đấu trường, ông ta vô tình vỗ vào đầu trâu nói giọng giễu cợt: Này, thằng đen thui một sừng, ráng kéo lên nha! Nghe lời giễu cợt ấy, trước mặt mọi người, trâu đen tái mặt. Với sức của nó, tấn hàng chất lên lưng chẳng là gì cả, nhưng lời của chủ làm nó đau lòng, bao nhiêu sức lực tiêu tan, nó ì ạch lê từng bước. Cuối cùng tài sản của chủ nó bị ông chủ làng bên lấy sạch. Hậu quả con trâu một sừng bị mắng thậm tệ.
Vớ được món hời, vài hôm sau, ông chủ bên kia thách thi đấu nữa. Lần này số tiền đặt cược lên gấp ba. Trâu đen bèn thưa với chủ hãy đến đánh cược. Chủ bảo: Thôi đi, lần trước mày làm tao thua hết tài sản, hổng thấy hả? Nó ôn tồn đáp: Chủ ơi, tại lần trước chủ chế giễu, chê tôi trước mặt mọi người nên tôi buồn quá, kéo không nổi. Ngày mai, trước giờ đi thi, chủ hãy nói như thế này: Trâu đen ơi, tuy con không đẹp, nhưng con là đứa ngoan, giỏi nhất! Lúc đó, tôi sẽ lấy lại phần tài sản cho chủ xem.
Chủ nó làm theo lời và đặt cược. Quả nhiên, nó kéo cả tấn hàng lên núi một cách nhanh chóng. Và chủ nó lấy lại được nhiều tài sản vàng bạc.
Dân gian có câu:”Lời nói chằng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Lời nói khen tặng xuất phát từ sự chân thành và thiện tâm chắc chắn sẽ mang niềm vui, điều tốt lành không chỉ cho người khác mà còn cho chính bản thân mình.
Nói chuyện với bố mẹ nên ra sao? Khi dạy con cần tông giọng gì? Khi chồng đi về muộn thì vợ nên nói thế nào? Tất cả sẽ được giới thiệu trong Khóa học lý thuyết Làm chủ giọng nói được hướng dẫn bởi HLV Trần Thị Minh Hải – chuyên gia trong việc đào tạo Kỹ năng giao tiếp ứng xử và chăm sóc khách hàng, người thay đổi giọng nói của mình và có 5 năm kinh nghiệm trong huấn luyện giọng nói và làm chủ giọng nói đến từ I Love My Voice.
(Sưu tầm)
